De Belgische wetgeving legt aan de elektronische-communicatieoperatoren een aantal verplichtingen inzake transparantie op. De verplichtingen verschillen naargelang het type operator, bv. operator van een internettoegangsdienst, operator van een interpersoonlijke communicatiedienst, operator van een transmissiedienst voor het verlenen van omroep of een M2M-dienst. De verplichtingen worden hieronder samengevat.
Voor meer details verwijzen we naar de artikelen 108 tot 112 van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie (verder “WEC”).
Contracten
Art. 108 WEC
Het merendeel van de contracten tussen operatoren en consumenten en de standaardcontracten afgesloten met een micro-onderneming, kleine onderneming, een micro-organisatie zonder winstoogmerk of een kleine organisatie zonder winstoogmerk moeten op een duidelijke en begrijpelijke manier de informatie bevatten die is opgesomd in artikel 108, §1 van de WEC. Daartussen vinden we de identiteit en het adres van de operator, de informatie over de aangeboden diensten en, indien van toepassing, de toegepaste tarieven, alsook informatie over de duur van het contract.
De lijst moet voor internettoegangscontracten samen gelezen worden met de uitleg die volgens artikel 4 van de Open Internet Verordening (EU) 2015/2120 en het besluit van het BIPT van 2 mei 2017 betreffende de mededeling van de snelheid van een vaste of mobiele breedbandverbinding moet gegeven worden.
Het contract moet telkens worden bijgewerkt als er wijzigingen worden aangebracht.
Informatie uit de lijst moet op een duidelijke en begrijpelijke manier verstrekt worden, voorafgaand aan het eigenlijke sluiten van het contract en in de regel op een duurzame gegevensdrager.
Bepaalde informatie moet bovendien ook verstrekt worden in een samenvatting van het contract.
Ook deze samenvatting moet in de regel voor het sluiten van het contract verstrekt worden (zoniet kan het contract pas van kracht worden wanneer de consument of beschermde zakelijke gebruiker, na ontvangst van de samenvatting, zijn akkoord heeft bevestigd).
Een uitvoeringsverordening van de Europese Commissie bepaalt welke informatie in de contractsamenvatting moet opgenomen worden.
De contractsamenvatting moet leesbaar en zo beknopt mogelijk opgesteld zijn.
Facturen (artikel 110 WEC)
Basisfactuur
De operator moet om de drie maanden een gespecificeerde basisfactuur bezorgen.
Die factuur:
- moet duidelijk verwijzen naar de tariefvergelijker;
- moet vermelden of het contract voor bepaalde of onbepaalde duur gesloten is en, afhankelijk van het geval, op welke datum er geen restwaarde meer betaald moet worden voor de eindapparatuur die gebonden is aan het inschrijven, of de datum vanaf wanneer er geen opzeggingsvergoeding meer verschuldigd is (in het geval van een contract van bepaalde duur);
- moet, in het geval van het aanbieden van een internettoegangsdienst, ten minste éénmaal per jaar, leesbaar en expliciet, de aangeboden faciliteiten vermelden voor het behoud van het e-mailadres na de beëindiging van de overeenkomst;
- moet het “Easy Switch”-nummer vermelden, dat nuttig is bij het overstappen naar een andere vaste operator.
Ziehier een overzicht van de informatie die op de facturen moet staan krachtens het ministerieel besluit van 12 november 2009:
- per categorie van afzonderlijke verrichting:
- een omschrijving van de categorie van afzonderlijke prestatie die werd geleverd tijdens de referentieperiode van de factuur of waarvoor een vooruitbetaling wordt gevraagd;
- het aantal keer dat het eenheidstarief werd toegepast in de loop van de referentieperiode;
- het gefactureerde globale bedrag;
- de eventuele kortingen of promotievoorwaarden;
- het totale te betalen bedrag van de factuur;
- voor elk contract van bepaalde duur, de datum waarop dat contract verstrijkt.
Meer gespecificeerde factuur
Op verzoek verstrekt een gratis meer gespecificeerde factuur het overzicht van de oproepen en het internetgebruik. De klant kan die factuur opvragen wanneer hij/zij niet akkoord gaat met het te betalen bedrag.
Vermelding van het meest gunstige tariefplan
Artikelen 109 en 110/1 WEC
De operator moet ten minste één keer per jaar op een duurzame drager het tariefplan vermelden dat voor de gebruiker het meest gunstige zou zijn rekening houdend met zijn gebruikspatroon.
De gebruiker mag bovendien aan de operator vragen dat hij vermeldt welk tariefplan het meest gunstige is voor hem. De operator moet binnen een termijn van maximaal twee weken antwoorden.
Informatie in verband met de tariefplannen
Publicatie van informatie
Art. 111, §1 WEC
Een operator van een internettoegangsdienst of van een interpersoonlijke communicatiedienst onderworpen aan gebruikvoorwaarden is verplicht om per dienst en, waar nodig, per tariefplan vergelijkbare, duidelijke, volledige en bijgewerkte transparante informatie te publiceren opgesomd in artikel 111, § 1 van de WEC. Daartussen vinden we contactgegevens, beschrijving van de diensten, nazorg, onderhoudsdiensten en klantenservice die worden aangeboden, algemene voorwaarden, informatie voor eindgebruikers met een beperking, informatie over toegang tot de nooddiensten en informatie over klachtenbehandeling, waaronder in eerste instantie bij de operator zelf en vervolgens bij de Ombudsdienst voor telecommunicatie.
Op vraag van het BIPT moeten de operatoren de informatie die zij zullen publiceren vooraf meedelen aan het BIPT, zodat het BIPT de informatie kan valideren of de nodige aanpassingen kan vragen.
Tariefvergelijkingsprogramma
Art. 111, § 2, WEC - bestetarief.be - Koninklijk besluit van 2 september 2018 betreffende de automatische verbinding tussen het verbruiksprofiel en de elektronische toepassing voor de tariefvergelijking op de website van het Instituut
In het kader van de invoering van de tariefvergelijker moet elke operator zijn tariefplannen, alsook de wijzigingen ervan invoeren in de elektronische tool voor prijsvergelijking op de website van het BIPT, uiterlijk 15 werkdagen voor de publicatie ervan. Terzelfder tijd moet de operator aan het BIPT een volledige beschrijving van het nieuwe tariefplan of van elke wijziging ervan voorleggen alsook een elektronische verwijzing naar de internetpagina waarop het betrokken tariefplan wordt beschreven.
- Raadpleging op verzoek van de Minister bevoegd voor telecommunicatie met betrekking tot de automatisatie van de tariefsimulator
- Request for Information (RFI) betreffende de toekomst van het tariefvergelijkingsprogramma van het BIPT
- Mededeling van 22 april 2014 betreffende de samenvatting van de bijdragen in het kader van de raadpleging van 16/1/2014 betreffende de evolutie van het tariefvergelijkingsprogramma www.bestetarief.be
- Raadpleging van 16 januari 2014 betreffende de evolutie van het tariefvergelijkingsprogramma
Waarschuwingsmechanismen
Art. 112, WEC - Koninklijk besluit van 9 juli 2013 inzake waarschuwingsberichten om de kosten van elektronische-communicatiediensten te beheersen - Besluit van 20 november 2012 betreffende de lijst van bovengrenzen die de operatoren aan hun klanten moeten aanbieden zoals bepaald in artikel 112 van de wet betreffende de elektronische communicatie
De wet voorziet in de invoering van een mechanisme, aangeboden door de operatoren, en bedoeld om de klanten in staat te stellen de kosten van de elektronische-communicatiediensten te controleren.
Ziehier de voornaamste elementen van dat mechanisme:
- het betreft de “post-paid” mobiele telefonie;
- het zorgt voor een dubbele waarschuwing: een voor het forfait van het abonnement en een ander voor een plafond boven het forfait dat de klant vastlegt met zijn operator;
- het plafond wordt standaard vastgelegd op € 50, btw inbegrepen (boven op het bedrag van het forfait), maar het is mogelijk om andere plafonds vast te leggen (zie wat dat betreft het besluit van de Raad van het BIPT van 20 november 2012, blz. 5).
- Raadpleging betreffende het voorontwerp van koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 9 juli 2013 inzake waarschuwingsberichten om de kosten van elektronische-communicatiediensten te beheersen
- Raadpleging betreffende het verzenden van kosteloze waarschuwingen aan de consumenten
Documenten
- Samenvatting van de bijdragen tot de raadpleging betreffende de wijziging van de profielen voor de prijsvergelijking voor particuliere klanten
- Raadpleging van 12 januari 2018 met betrekking tot de aanpassing van de profielen voor de nationale en internationale prijsvergelijking voor de residentiele klanten
- Besluit van 28 november 2017 tot het opleggen van een administratieve boete aan Lycamobile wegens het niet naleven van artikel 136, WEC en van artikel 43bis, § 5, van de wet van 21/3/1991
- Mededeling van 14 december 2017 met betrekking tot de tarifaire voorwaarden waaraan 078-nummers moeten voldoen om nog gebruikt te kunnen worden door klantendiensten van B2C ondernemingen
- Niet-vertrouwelijke versie van het besluit van 12 oktober 2017 betreffende het opleggen van een administratieve boete aan Coditel Brabant BVBA wegens niet-naleving van artikel 4/1 van het ministerieel besluit van 12 november 2009 tot vaststelling van het niveau van specificatie van de basisfactuur betreffende elektronische communicatie
- Niet-vertrouwelijke versie van het besluit van de Raad van het BIPT van 12 oktober 2017 betreffende het opleggen van een administratieve boete aan Orange Belgium NV wegens het niet-naleven van artikel 4/1 van het ministerieel besluit van 12 november 2009 tot vaststelling van het niveau van specificatie van de basisfactuur betreffende elektronische communicatie
- Eindrapport voor een impactanalyse ex post van de Belgische federale reglementering inzake consumentenbescherming in elektronische-communicatierecht
- Niet-vertrouwelijke versie van het besluit van 27 april 2017 betreffende het opleggen van een administratieve boete aan Nethys wegens niet-naleving van artikel 4/1 van het ministerieel besluit van 12 november 2009 tot vaststelling van het niveau van specificatie van de gespecificeerde basisfactuur inzake elektronische communicatie
- Niet-vertrouwelijke versie van het besluit van 27 april 2017 betreffende het opleggen van een administratieve boete aan Brutélé wegens niet-naleving van artikel 4/1 van het ministerieel besluit van 12 november 2009 tot vaststelling van het niveau van specificatie van de gespecificeerde basisfactuur inzake elektronische communicatie
- Besluit van 2 mei 2017 betreffende de mededeling van de snelheid van een vaste of mobiele breedbandverbinding
- Besluit van 4 november 2016 inzake het vertrouwelijk karakter van het besluit van 23 augustus 2016 tot het opleggen van een administratieve boete aan EDPnet wegens het niet naleven van artikel 111/3, §§ 1 en 3 van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Besluit van 23 augustus 2016 tot het opleggen van een administratieve boete aan EDPnet wegens het niet naleven van artikel 111/3, §§ 1 en 3 van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Besluit van 28 september 2016 betreffende het opleggen van een administratieve boete aan Scarlet Belgium NV wegens het niet naleven van artikel 108, §2, van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Besluit van 16 augustus 2016 betreffende de informatie die operatoren aan consumenten bezorgen over hun gebruiksprofiel
- Raadpleging betreffende een ontwerpbesluit over de snelheid van vaste en mobiele breedbandverbinding
- Mededeling van het BIPT van 21 april 2016 met betrekking tot de controle van de transparantie van de maatregelen van internetverkeersbeheer in 2015 - Controle betreffende de naleving van artikel 113 §5 van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Raadpleging met betrekking tot het besluit betreffende de informatie die operatoren aan consumenten en eindgebruikers bezorgen zodat deze een onafhankelijk oordeel kunnen vormen over de kosten van alternatieve gebruikspatronen (artikel 111 § 3 van de wet betreffende de electronische communicatie)
- Besluit van 15 juli 2015 betreffende de indicatoren voor de kwaliteit van de diensten
- Raadpleging van 1 juni 2015 betreffende de ontwerpen van reglementering om het veranderen van vastelijnoperator en bundels te vergemakkelijken
- Raadpleging betreffende het ontwerpbesluit betreffende de indicatoren voor de kwaliteit van de diensten
- Mededeling van 16 december 2014 met betrekking tot de controle over op de naleving van de artikelen 122 en 123 WEC
- Besluit van 21 november 2014 betreffende de invoering van een tariefwaarschuwingsboodschap voorafgaand aan oproepen naar 070-nummers
- Mededeling van 23 september 2014 betreffende de controle van de algemene voorwaarden van operatoren
- Consultatie betreffende een ontwerpbesluit tot invoering van een tariefwaarschuwingsboodschap voorafgaand aan oproepen naar 070-nummers
- Besluit van 28 januari 2014 tot het opleggen van een administratieve boete aan Schedom Dommel wegens het niet naleven van de artikelen 108, § 1, b), 3de en 5de onderdeel, 108, § 1, f), 108, § 2, 110, § 1 en 111/3, §§ 1 en 3 van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Nationale vergelijking van de tarieven voor telecommunicatiediensten in België [Tarieven toegepast op 3 februari 2014]
- Raadpleging betreffende het ontwerp van richtsnoeren voor de invulling van de term "abonnee die beschikt over maximum 5 nummers"
- Nationale vergelijking van de tarieven voor telecommunicatiediensten in België [Tarieven toegepast op 3 juni 2013]
- Besluit van 31 januari 2013 tot oplegging van een administratieve boete aan Scarlet wegens het niet naleven van artikel 4 van het ministerieel besluit van 12 november 2009 tot vaststelling van het niveau van specificatie van de basisfactuur betreffende elektronische communicatie
- Besluit van 31 januari 2013 tot oplegging van een administratieve boete aan Telenet wegens het niet naleven van artikel 110, § 4, van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Besluit van 31 januari 2013 tot oplegging van een administratieve boete aan Mobistar wegens het niet naleven van artikel 110, § 4, van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Besluit van 4 december 2012 betreffende de communicatie van de snelheid van de vaste breedbandverbinding
- Besluit van 20 november 2012 betreffende de lijst van bovengrenzen die de operatoren aan hun klanten moeten aanbieden zoals bepaald in artikel 112 van de wet betreffende de elektronische communicatie
- Mededeling van 23 november 2012 betreffende de verificatie van de naleving door de operatoren van de wettelijke bepalingen met betrekking tot de voorlichting van de consumenten over de looptijd van de contracten door het BIPT
- Raadpleging betreffende het ontwerpbesluit tot vaststelling van de precieze vereisten en het formaat van de kennisgeving bedoeld in artikel 108, §2, van de wet van 13 juni 2005 en artikel 6, §2, van de wet van 15 mei 2007
- Raadpleging van 12 september 2012 met betrekking tot het ontwerpbesluit betreffende de informatie die operatoren aan consumenten en eindgebruikers bezorgen zodat deze een onafhankelijk oordeel kunnen vormen over de kosten van alternatieve gebruikspatronen (artikel 111 § 3 van de wet betreffende de elektronische communicatie)
- Raadpleging betreffende de methode voor de berekening van de downloadsnelheid van een vaste breedbandverbinding
- Mededeling van 5 juni 2012 met betrekking tot de gerichte controle van de naleving door de operatoren van specifieke bepalingen betreffende de bescherming van de consumenten uitgevoerd door het BIPT in de loop van het jaar 2011
- Besluit van 31 januari 2012 met betrekking tot het verzoek van Telenet van 7 december 2011 tot schrapping van bijkomende passages in de niet-vertrouwelijke versie van het besluit van 29 november 2011 tot h
- Besluit van 29 november 2011 tot het opleggen van een administratieve boete aan Telenet wegens de niet-naleving van artikel 108, §2, van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Advies van 25 oktober 2011 met betrekking tot het wetsvoorstel tot wijziging van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie teneinde overmatige schuldenlast als gevolg van schulden door gsm-gebruik te bestrijden
- Raadpleging van 4 augustus 2011 inzake het wetsvoorstel tot wijziging van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie teneinde overmatige schuldenlast als gevolg van schulden door GSM-gebruik te bestrijden
- Besluit van 28 juni 2010 tot het opleggen van een administratieve boete aan Belgacom wegens de niet-naleving van artikel 108, §2, van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Besluit van 14 oktober 2009 betreffende de beschikbaarstelling van informatie waarmee de consumenten een onafhankelijk oordeel kunnen vormen over de kosten van alternatieve gebruiksplannen
- Ontwerpbesluit van 17 juni 2009 betreffende de beschikbaarstelling van informatie waarmee de consumenten een onafhankelijk oordeel kunnen vormen over de kosten van alternatieve gebruiksplannen
- Besluit van 3 april 2008 i.v.m. art. 113 "kwaliteitsindicatoren"
- Samenvatting raadpleging ontwerpbesluit art. 113 "kwaliteitsindicatoren"
- Ontwerpbesluit van 8 oktober 2008 betreffende de indicatoren in verband met de kwaliteit van de elektronische-communicatiediensten, alsook de inhoud, de vorm en de wijze van publicatie van de inlichtingen - geval van indicator nr. 4
- Besluit van 3 april 2008 i.v.m. art. 113 "kwaliteitsindicatoren" geval "mobiel"
- Samenvatting raadpleging ontwerpbesluit art. 113 "kwaliteitsindicatoren" geval "mobiel"
- Ontwerpbesluit van 18 december 2007 betreffende de indicatoren in verband met de kwaliteit van de elektronische-communicatiediensten, alsook de inhoud, de vorm en de wijze van publicatie van de inlichtingen - geval van de mobiele
- Ontwerpbesluit van 30 oktober 2007 betreffende de indicatoren in verband met de kwaliteit van de elektronische-communicatiediensten, alsook de inhoud, de vorm en de wijze van publicatie van de inlichtingen
- Besluit van 13 november 2007 betreffende de publicatie van de inlichtingen in verband met de toegang tot elektronische-communicatienetwerken en -diensten, alsook het gebruik van die netwerken en van die diensten; de inhoud en nad
- Raadpleging over het ontwerpbesluit betreffende de publicatie van de inlichtingen in verband met de toegang tot elektronische-communicatienetwerken en –diensten alsook het gebruik van die netwerken en van die
- Antwoordformulier met betrekking tot de vragen gesteld in de brief van 20 juni 2007 verband met de artikelen 122, 124, 125 en 129 WEC
- Synthese van de raadpleging van 13 februari 2007 betreffende de inlichtingen in verband met de toegang tot elektronische-communicatienetwerken en –diensten (alsook het gebruik van die netwerken en van die diensten)
- Vragenlijst over de toepassing van de artikelen 108, 110, 114, 115, 116, 130 en 131 van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie
- Raadpleging van 13 februari 2007 met betrekking tot de inlichtingen in verband met de toegang tot elektronische-communicatienetwerken en –diensten, alsook het gebruik van die netwerken en van die diensten
- Advies van de "werkgroep bestaande uit het Instituut en de operatoren" over het kader voor de invoering van een tool waarmee het meest voordelige aanbod van elektronische-communicatiediensten kan worden beoordeeld
- Ontwerpadvies van de werkgroep bestaande uit het Instituut en de operatoren over het kader voor de invoering van een tool waarmee het meest voordelige aanbod van elektronische-communicatiediensten kan worden beoordeeld
- Mededeling van 29 september 2006 met betrekking tot het uitstel van de uiterste datum voor de nationale raadpleging betreffende de indicatoren in verband met de kwaliteit van de elektronische-communicatiediensten, alsook de inhoud